درمان سیاتیک در خانه با ورزش و رژیم غذایی

برای درمان سیاتیک در خانه روش‌های متعددی وجود دارند که از مؤثرترین آن‌ها می‌توان به استراحت کامل، استفاده از کمپرس یخ، بستن محل درد با باندهای کشی و مصرف داروهای مسکن اشاره کرد. این روش‌ها معمولاً اگر هم‌زمان انجام شوند، می‌توانند در کوتاه‌مدت درد را کاهش دهند و باعث بازگشت سریع‌تر فرد به فعالیت‌های روزانه شوند. درصورتی‌که درد سیاتیک ناشی از آسیب جدی نباشد، معمولاً طی ۴ تا ۶ هفته با انجام مراقبت‌های خانگی از بین می‌روند، اما در صورت ادامه‌دار بودن حتماً باید به پزشک مراجعه کنید تا درمان‌های تخصصی‌تر مانند فیزیوتراپی و درمان دارویی برای شما انجام شوند.

درمان سیاتیک در خانه

اولین قدم برای درمان سیاتیک در خانه، استراحت است. عدم انجام فعالیت‌های هر روزه برای چند ساعت یا چند روز، باعث می‌شود فرد هم درگیر استرس‌های روزانه نشود و هم فشار مضاعفی بر عصب سیاتیک خود وارد نکند. تمام روش‌های درمان خانگی سیاتیک با کاهش التهاب و فشار روی عصب، به‌ تسکین موقت درد سیاتیک کمک می‌کنند؛ اما در بعضی موارد مانند انجام حرکات اصلاحی، ممکن است بتوانند عملکرد عصب سیاتیک را هم بهبود ببخشند. درمان خانگی درد سیاتیک می‌تواند شامل استفاده از یکی از این روش‌ها یا ترکیبی از روش‌های استراحت، استفاده از کمپرس، و استفاده از باند کشی باشد که به آن روش رایس گفته می‌شود و برای تسکین درد اولیه بسیار مفید است.

در ادامه، با روش‌های در دسترس و بدون عوارض درمان درد سیاتیک در خانه بیشتر آشنا می‌شویم.

مصرف مسکن

داروهای مسکن مانند ایبوپروفن و ناپروکسن با کاهش التهاب و مسدودکردن سیگنال‌های درد در سیستم عصبی، به تسکین سریع درد سیاتیک کمک می‌کنند. همچنین درصورتی‌که گرفتگی عضلانی اطراف عصب سیاتیک شدید و آزاردهنده باشد، قرص‌های شل‌کننده عضلات مانند متوکاربامول و باکلوفن می‌توانند مؤثر باشند. البته در صورت مراجعه به پزشک و در برخی موارد ممکن است به دلیل شدت درد سیاتیک، پزشک تزریق آمپول برای تسکین درد سیاتیک را تجویز ‌کند. به‌طورکلی مصرف قرص مسکن برای تسکین درد سیاتیک در روزهای اول مناسب است و بهتر است در کنار آن، از سایر روش‌های درمان سیاتیک در خانه هم استفاده شود. اگر درد سیاتیک بیش از چند روز طول کشید، حتماً باید به پزشک مراجعه کنید چراکه مصرف خودسرانه داروهای مسکن، عوارض دیگر برای شما خواهد داشت.

استفاده از پماد

در کنار سایر روش‌های درمان سیاتیک در خانه یا درصورتی‌که درد سیاتیک به‌اندازه‌ای نیست که فرد نیازمند مصرف مسکن باشد، استفاده از پماد راه درمان مناسبی است. برای تسکین درد سیاتیک معمولاً از پمادهای پیروکسیکام، متیل سالیسیلات، یا منتول استفاده می‌شود که خاصیت ضدالتهاب، ضددرد و خنک‌کنندگی دارند و نوعی بی‌حسی موضعی و سطحی ایجاد می‌کنند، استفاده می‌شود.

کافی است روزی دو تا سه بار، به‌اندازه لازم از این پمادها را به‌آرامی روی ناحیه دردناک بمالید. پماد باید تمام بخش‌های دردناک ناحیه کمر را پوشش دهد. تأثیر تسکین‌دهندگی این پمادها معمولاً تا ۳۰ دقیقه الی یک ساعت پس از استفاده، به‌طور کامل احساس می‌شود. بهتر است بعد از مالش پماد، سطح ناحیه را با کسیه بپوشانید تا به لباس مالیده نشود و به‌درستی جذب پوست شود.

استفاده از کمپرس سرد و گرم

در مراحل اولیه درد سیاتیک، استفاده از روش سرمادرمانی یا قراردادن کمپرس یخ در محل درد، جریان خون را کاهش می‌دهد و با کنترل التهاب ناحیه باعث تسکین فوری درد می‌شود. یخ را داخل پارچه بپیچید یا از کمپرس یخ استفاده کنید و آن را حدود ۱۵ تا ۲۰ دقیقه روی ناحیه سیاتیک قرار دهید. بین هر بار یخ‌گذاری حداقل ۲ ساعت فاصله بگذارید تا پوست دچار سرمازدگی نشود. درد سیاتیک معمولا با گرفتگی عضلات همراه است به‌همین دلیل بعد از ۲ تا ۳ روز استفاده از یخ یا کمپرس سرد، بهتر است از پد گرم‌کننده، کمپرس گرم یا حمام آب گرم استفاده شود. گرما درمانی با گرم کردن ناحیه آسیب‌دیده و بهبود گردش خون باعث می‌شود انقباض عضلات کاهش پیدا کنند. کمپرس گرم از این طریق فشار روی عصب سیاتیک را هم کم می‌کند و به تسکین درد سیتاتیک کمک می‌کند.

استفاده از باند کشی

بستن ناحیه ملتهب یا متورم اطراف عصب سیاتیک با استفاده از باندهایی که دارای خاصیت کشسانی هستند، به کنترل جریان خون و در نتیجه کاهش التهاب ناحیه کمر کمک می‌کند. البته این روش به‌تنهایی ممکن است اثر زیادی نگذارد؛ اما پس از انجام سرما‌درمانی و گرما‌درمانی و در کنار مصرف مسکن‌ خفیف، تا حد زیادی به تسکین درد کمک می‌کند. اگرچه بستن کمر با پارچه هم می‌تواند تأثیر مثبتی بگذارد؛ اما بهتر است از باندهای کشی موجود در بازار استفاده کنید. این باندها از فشار بیش از حد به ناحیه سیاتیک جلوگیری می‌کنند و جریان خون را بیش از حد کاهش نمی‌دهند. درصورتی‌که به هر علتی باند کشی در دسترس ندارید، سعی کنید یک‌پارچه معمولی را به‌گونه‌ای در اطراف ناحیه درد ببندید که فشار ملایم و یکنواختی ایجاد کند.

کشش عضلات

عصب سیاتیک با عضلات کمر و ران درگیر است و تمرینات کششی ملایمی که بتوانند عضلات این ناحیه را گرم کنند، می‌توانند باعث کاهش تنش و انقباض و همچنین آزادسازی عصب فشرده‌شده شوند. درمان سیاتیک در خانه با ورزش، یکی از مؤثرترین روش‌های درمان خانگی سیاتیک است؛ چراکه حرکات کششی می‌توانند گرفتگی عضلات ناشی از فشار عصب سیاتیک را کم کنند، و با بهبود انعطاف‌پذیری عضلات اطراف عصب، درد را تا حدی تسکین می‌دهد. انجام تمرینات کششی بهتر است با مشورت متخصص انجام شود و به‌محض آنکه درد را تشدید کرد، متوقف شود.

ماساژ

ماساژ، چه به‌صورت حرفه‌ای و چه در خانه، می‌تواند تأثیرات مثبتی بر کاهش درد سیاتیک داشته باشد. ماساژ ملایم عضلات اطراف ناحیه کمر، لگن و پاها می‌تواند تنش این ناحیه و فشار روی عصب سیاتیک را کمتر کند. ماساژ همچنین با بهبود گردش خون در نواحی آسیب‌دیده، به تسکین التهاب کمک می‌کند. علاوه بر این، درد سیاتیک به دلیل فشارهای عصبی عود می‌کنند و ماساژ می‌تواند با اثرات آرامش‌بخشی که دارد، استرس و تنش‌های روانی فرد را هم کم‌تر کند. برای انجام ماساژ در خانه می‌توان از توپ‌های ماساژ یا فوم رولر هم برای ایجاد حرکات نرم و آرام روی نواحی تحت‌فشار استفاده کرد. به‌طورکلی بهتر است با استفاده از روغن‌های گیاهی، سطح بدن را نرم کرد و بعد به‌آرامی عضلات ناحیه کمر، لگن و پا را ماساژ دارد. به شکم خوابیدن برای درد سیاتیک مضر است، به همین دلیل بهتر است بنشیند یا به نحوی به بغل دراز بکشید که درد کمر شما تشدید نشود.

رژیم غذایی مناسب

اگرچه سهم دارو و انجام حرکات کششی در تسکین درد سیاتیک بیشتر است؛ اما رعایت چند نکته در رژیم غذایی فرد می‌تواند مکمل درمان سیاتیک در خانه به شمار بیاید. مصرف مواد غذایی غنی از آنتی‌اکسیدان‌ها و مواد ضدالتهاب مانند میوه‌ها و سبزیجات تازه (توت‌فرنگی، مرکبات، اسفناج، کلم و بروکلی) می‌توانند به کاهش التهاب کمک کنند. ویتامین‌های گروه B و منیزیم نیز برای بازسازی اعصاب و عضلات بسیار مهم هستند، به همین دلیل اضافه‌کردن منابع غذایی غنی از ویتامین B (غلات کامل، گوشت کم‌چرب و محصولات لبنی) و منیزیم (مغزها و دانه‌ها) به برنامه غذایی می‌تواند به بهبود روند درمان سیاتیک کمک کند.

از طرف دیگر، برخی مواد غذایی مانند غذاهای فراوری‌شده، شیرین‌کننده‌های مصنوعی و چربی‌های اشباع‌شده که می‌توانند هم به التهاب و درد دامن بزنند و هم باعث کاهش وزن و افزایش فشار روی عصب سیاتیک شوند، بهتر است از برنامه غذایی حذف شوند.

بایدها و نبایدهای درمان درد سیاتیک در خانه

برای درمان خانگی درد سیاتیک، رعایت برخی اصول و نکات می‌تواند به بهبود سریع‌تر و کاهش شدت علائم کمک کند. انجام اقدامات مناسب و پرهیز از عادت‌های نادرست، نه‌تنها باعث کاهش فشار بر عصب سیاتیک می‌شود، بلکه از تشدید مشکلات و طولانی‌شدن دوره درمان نیز جلوگیری می‌کند. در ادامه، مجموعه‌ای از بایدها و نبایدها برای مدیریت و درمان درد سیاتیک در خانه ارائه شده است که با رعایت آن‌ها می‌توانید از مزایای مراقبت‌های خانگی بهره‌مند شوید و فرایند بهبودی را تسریع کنید.

درمان سیاتیک در خانه با ورزش

انجام ورزش‌های کششی به کاهش تنش عضلات کمک می‌کند و با کاهش فشار روی عصب سیاتیک، درد را تسکین می‌دهد. بااین‌حال، اگر در هنگام انجام تمرین‌های کششی درد داشتید، باید فوراً تمرین را متوقف کنید یا آن را زیر نظر فیزیوتراپ انجام دهید. تمرینات متنوعی وجود دارند که هر کدام با تمرکز بر یک عضله خاص در اطراف عصب سیاتیک، به کاهش درد کمک می‌کنند.

در ادامه به آموزش چند نمونه از این تمرین‌ها می‌پردازیم.

روش­‌های تخصصی برای درمان قطعی درد سیاتیک

در مواردی که روش‌های خانگی کارساز نبوده و درد سیاتیک مزمن باشد، مراجعه به متخصص و استفاده از درمان‌های تخصصی ضروری است. درمان قطعی سیاتیک به عوامل مختلفی از جمله شدت درد، علت اصلی مشکل و وضعیت جسمانی فرد بستگی دارد. رویکردهای درمانی در این زمینه متنوع هستند و معمولاً ابتدا ترکیبی از روش‌های غیرجراحی به کار گرفته می‌شود و در صورت عدم بهبود، ممکن است جراحی بسته کمر (کم تهاجمی) یا جراحی باز برای فرد تجویز شود.

 از جمله روش‌های تخصصی برای درمان درد سیاتیک می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• فیزیوتراپی برای تقویت عضلات و بهبود انعطاف‌پذیری آن‌ها و کاهش فشار بر عصب سیاتیک
• درمان دستی و ماساژ برای کاهش تنش عضلانی و بهبود گردش خون در ناحیه درد
• درمان‌های تزریقی مانند بلوک عصبی و تزریق استروئیدها به ناحیه اطراف اعصاب برای کاهش التهاب
• طب سوزنی باهدف تحریک نقاط خاص برای کاهش درد و بهبود عملکرد عصبی
• جراحی برای اصلاح مشکلات ساختاری مانند فتق دیسک یا تنگی کانال نخاعی در موارد شدید

سؤالات متداول

درمان سیاتیک در خانه چقدر طول می‌کشد؟

به‌شدت درد بستگی دارد؛ اما به‌طورکلی درد سیاتیک معمولاً طی چند هفته با استفاده از درمان‌های خانگی ساده برطرف می‌شود؛ این درمان‌ها شامل چند روز استراحت، مصرف مسکن در صورت نیاز، و انجام ورزش مناسب و حرکات کششی می‌شود.

آیا گذاشتن یخ روی سیاتیک، باعث گرفتگی عضلات نمی‌شود؟

یخ گذاشتن روی ناحیه سیاتیک برای کاهش التهاب و درد استفاده می‌شود، اما نگرانی‌هایی در مورد گرفتگی عضلات ممکن است وجود داشته باشد. قراردادن یخ برای مدت کوتاه مانند ۱۵ الی ۲۰ دقیقه معمولاً مشکلی ایجاد نمی‌کند و فقط به تسکین درد کمک می‌کند.

درمان سیاتیک پای چپ با راست فرق می‌کند؟

خیر، درمان سیاتیک پای چپ و راست به‌طورکلی تفاوتی ندارند، زیرا علت اصلی درد سیاتیک معمولاً فشار روی عصب سیاتیک است که از ستون فقرات به هر دو پا امتداد دارد. روش‌های درمانی؛ مانند حرکات کششی، کمپرس سرد یا گرم، ماساژ، و داروهای مسکن برای هر دو سمت مشابه هستند.

بهترین روغن برای ماساژ سیاتیک در خانه چیست؟

استفاده از روغن‌های دارای خواص ضدالتهاب و تسکین‌دهنده مانند روغن کنجد، زیتون، نعنا، اسطوخودوس و کرچک می‌توانید تأثیر بیشتری در تسکین درد سیاتیک داشته باشد.

درد سیاتیک معمولاً چقدر طول می‌کشد؟

پژوهش‌ها نشان می‌دهند که ۷۵ درصد از بیماران دارای علائم سیاتیک، معمولا تا ۴ هفته نشانه‌های بهبود درد و علائم سیاتیک را مشاهده می‌کنند. البته این بازه زمانی از فردی به فرد دیگر می‌تواند متفاوت باشد.

آیا مصرف زردچوبه می‌تواند یک راه درمان خانگی درد سیاتیک باشد؟
بله، زردچوبه خاصیت ضدالتهابی دارد و قراردادن زردچوبه در برنامه غذایی، می‌تواند تا حدی به کاهش التهاب عصب سیاتیک کمک کند. اما مثل هر مواد غذایی دیگر، در مصرف زردچوبه هم باید تعادل را رعایت کرد.

استفاده از زالو می‌تواند نوعی درمان خانگی درد سیاتیک باشد؟

درمان سیاتیک با زالو شامل استفاده از زالو برای ترشح آنزیم‌ها و مواد ضدالتهاب به ناحیه آسیب‌دیده است که می‌تواند به کاهش التهاب و تسکین درد سیاتیک کمک کند. این روش به‌عنوان یک درمان مکمل می‌تواند در برای بعضی از افراد مفید باشد.

برای سیاتیک چه دکتری باید رفت؟

برای درمان سیاتیک بهتر است به متخصص ارتوپدی مراجعه کنید. پزشک متخصص ارتوپدی با معاینه و تشخیص شدت و علت درد، درمان‌های دارویی و فیزیوتراپی را تجویز می‌کند. همچنین در صورت نیاز، به فیزیوتراپیست و متخصص سایر طب‌های مکمل مانند طب سوزنی ارجاع داده می‌شوید.